Wyleczymy Neutropenię (FIXNET): wykorzystanie identyfikacji zaburzeń funkcji proteaz granulocytów obojętnochłonnych jako nowych możliwości diagnostycznych i terapeutycznych
Neutropenie u dzieci stanowią niejednorodną grupę niedoborów odporności, których wspólną cechą jest znaczne zmniejszenie liczby krążących we krwi granulocytów obojętnochłonnych, czyli neutrofili. Są one najliczniejszą grupą spośród wszystkich leukocytów, ich rolą jest wychwytywanie i niszczenie drobnoustrojów chorobotwórczych, w ten sposób biorą udział w nieswoistej odpowiedzi immunologicznej.
Obecne dianostyka neutropeni opiera się na badaniu morfologicznym krwi oraz objawach klinicnzych, takich jak nawracające infekcje i owrzodzenia błon śluzowych. Na tym etapie nie istnieje możliwość rozróżnienia przyczyn molekularnych powstawania choroby, a co za tym idzie lekarze nie wiedzą, czy dany przypadek ma charakter wrodzony czy przejściowy, wynikający z przyczyn immunologicznych, np. po przebyciu infekcji wirusowej. W każdym przypadku pediatra zmuszony jest do odroczenia szczepień ochronnych, co w konsekwencji prowadzi do ponad 3 000 przypadków nieszczepionych dzieci w Polsce rocznie. W przypadku neutropenii wrodzonej, wynikającej z określonych defektów genetycznych, istnieje konieczność opracowania szybszego i tańszego sposobu kompleksowej diagnostyki i leczenia. Obecnie, u około 30-40% pacjentów z neutropeniami wrodzonymi, nieznane są mutacje genów odpowiedzialnych za powstanie tej choroby.
Niedobory neutrofili we krwii mogą wynikać z zahamaowania ich dojrzewania, zatrzymania w szpiku kostnym lub defektów na poziomie komórki prowadzących do jej śmierci, czyli apopotozy. W neutrofilach znajdują się wyspecjalizowane ziarnistości, w których skład wchodzi wiele białek, m.in. specyficzne neutrofilowe proteazy serynowe. Proteazy te są niezbędne do dojrzewania i funkcjonowania całej komórki a mutacje w kodujących je genach często prowadzą do defektów neutrofili.
Projekt zakłada połączenie danych klinicznych i genetycznych z danymi dotyczącymi biologii neutrofilowych proteaz serynowych. Najważniejsze cele projektu to poszukiwanie nowych genów, których defekty prowadzą do wystąpienia neutropenii, identyfikacja roli proteaz w zaburzeniach funkcjonowania neutrofili, stworzenie unikalnego testu diagnostycznego oraz efektywnej i bezpiecznej metody terapii komórkowej opartej na edycji zmienionych genów.